De Nationale ombudsman en de ombudsman Rotterdam-Rijnmond zijn zeer kritisch over de massale insluiting en aanhouding van 326 demonstrerende Feyenoord-supporters op 21 februari jl.  Op verschillende punten ging het mis. De supporters werden overvallen door het optreden van de politie. De ombudsmannen constateren dat de verantwoordelijke overheden te kort geschoten zijn in hun communicatie voor, tijdens en na de demonstratiemars. En dat er een ongeoorloofde inbreuk is gepleegd op de grondrechten van de demonstranten. Nationale ombudsman, Reinier van Zutphen, en de ombudsman Rotterdam-Rijnmond, Anne Mieke Zwaneveld, publiceren vandaag hun rapport ‘Geen winnaars’ over de gebeurtenissen. ‘Dit moet niet nog een keer zo gebeuren’, aldus de ombudsmannen. ‘Burgemeester, politie en OM moeten heroverwegen hoe om te gaan met een situatie als deze.’

Supporters willen op 21 februari dit jaar bij de Kuip demonstreren tegen het bestuur van Feyenoord. Uit angst voor ongeregeldheden besluit de burgemeester dat de mars niet bij het Maasgebouw mag komen. Hij kiest ervoor de supporters hierover niet te informeren. De politie sluit de kopgroep van de demonstratie in. Aan de andere kant van het stadionhek belagen supporters stewards. Als gevolg van dit incident besluit de politie om de 326 ingesloten supporters aan te houden. Zij krijgen een strafbeschikking voor samenscholing aangezegd. De dag na de demonstratie krijgt de Nationale ombudsman de eerste klachten en signalen van supporters. Zij vinden dat zij onterecht zijn aangehouden en maken zich zorgen over een mogelijk strafblad en stadionverbod.

Gebrekkige communicatie vooraf
De ombudsmannen snappen dat er zorgen waren over het mogelijk uit de hand lopen van de protestmars. En dat de burgemeester besloot dat de mars niet tot aan het Maasgebouw mocht lopen. Hij had de demonstranten echter wel moeten informeren. Nu hebben de supporters vooraf geen goede afweging kunnen maken om wel of niet met de mars mee te lopen. Het plotseling stilzetten van de mars gaf supporters het gevoel  dat zij in de val liepen. Kwalijk is ook dat er mensen in de ingesloten groep terecht zijn gekomen die niet meeliepen in de demonstratie

Insluiten en aanhouden
De ingesloten supporters zijn  met hun ID-bewijs op de foto gezet en gefouilleerd. ‘Een inbreuk op de grondrechten van de demonstranten, waar onvoldoende juridische basis voor was’, zo stellen de ombudsmannen. Ook zetten zij vraagtekens bij de aanhouding van de groep voor samenscholing. Er was namelijk sprake van een betoging. Deskundigen geven aan dat het in dat geval niet rechtmatig is om mensen aan te houden op grond van artikel 2.1 van de Algemene Plaatselijke Verordening Rotterdam, dat samenscholing verbiedt.

Na de aanhouding
326 supporters kregen een strafbeschikking voor samenscholing. Volgens het beleid van het Openbaar Ministerie (OM) mag een strafbeschikking alleen worden aangezegd als het OM overtuigd is van de schuld van de verdachte. Het OM is de supporters echter pas maanden na de aanzegging van de strafbeschikking gaan horen. Die volgorde deugt dus niet. Ook kregen supporters al direct na de aanhouding de mogelijkheid de boete te betalen op het politiebureau. Daarmee zouden ze schuld hebben bekend, waarna ze niets meer tegen de beschikking hadden kunnen doen. Ook was er geen rechtsbijstand beschikbaar, terwijl een deel van de aangehouden supporters minderjarig was. In de maanden daarna bleven de aangehouden supporters nog lang in onzekerheid over de verdere procedure. Het OM had hen hierover veel sneller moeten informeren.

Optreden heroverwegen
De relatie tussen het bestuur van Feyenoord en een deel van de supporters is vertroebeld en de betrokken overheden ondervinden hiervan de gevolgen.  De ombudsmannen hebben oog voor de ingewikkelde situatie waarmee burgemeester, politie en OM van doen hebben.  Van Zutphen en Zwaneveld vinden wel dat alle betrokkenen met het onderzoek van de ombudsmannen in de hand, lessen moeten trekken uit het optreden op 21 februari.

Voor een samenvatting van het onderzoeksrapport klik hier.

Wilt u het volledige rapport inzien, klik dan hier.