Een op de 5 huishoudens in Nederland heeft een gemiddelde schuld van € 35.000. In de documentaireserie Schuldig krijgen deze huishoudens een gezicht.

Op 11 januari 2017 was ik aanwezig bij een DRAAD-debat in de Arminiuskerk over schulden. Dennis van de dierenwinkel en deurwaarder Krom waren er, samen met deskundigen uit de schuldhulpverleningswereld. Van de gemeente was wethouder Struivenberg er.

Tijdens het debat werd gesproken over de zware psychologische effecten van in de schulden zitten. Iedereen was het er over eens dat mensen in de schulden na een melding bij de hulpverlening te veel verplichtingen hebben en te veel administratieve hobbels moeten nemen. Dat schrikt eerder af, dan dat het een oplossing biedt. Een huisuitzetting moet echter ten koste van alles worden voorkomen, omdat dat het slechtste is wat in zo’n situatie kan gebeuren.

Joke de Kock, voorzitter van de Nederlandse Vereniging van Schuldhulpverleners noemde als oplossing een soort van nationale betaalnacht: in de nacht dat het salaris of de uitkering wordt gestort, betaalt de Rijksbelastingdienst ook alle toeslagen. Diezelfde nacht schrijft de bank alle vaste lasten zoals huur, zorgverzekering, gas, water en elektra automatisch af. Alleen op die manier hebben mensen inzicht in wat ze die maand te besteden hebben. Geen slecht idee!

Schuldhulpverlening is Big Business. Commerciële schuldhulpverleners, incassobureaus, deurwaarders, bewindvoerders en kredietverstrekkers verdienen er hun boterham mee. Als ombudsman krijg ik regelmatig klachten over bewindvoerders. Voor bewindvoerders die in het kader van de Wet Sanering Natuurlijke Personen (WSNP) door de rechtbank zijn benoemd, bestaat er een gedragscode, een klachtenregeling en een klachtencommissie. Voor andere bewindvoerders is het toezicht onvoldoende ontwikkeld. Daarom pleit ik voor een toezichtstelsel voor alle bewindvoerders: een strenge certificering en toezicht met sancties, net zoals dit bij deurwaarders en artsen het geval is. Voorkomen moet worden dat mensen met schulden door slechte bewindvoering nog verder van huis raken.