In Nederland moet iedereen vanaf 14 jaar een geldig identiteitsbewijs laten zien als daarnaar gevraagd wordt. Deze vraag kan gesteld worden door de politie, een conducteur of andere ambtenaren die zich bezighouden met toezicht op de naleving van wetten.
Een paspoort en de Nederlandse identiteitskaart worden geaccepteerd als identiteitsbewijs. Een rijbewijs is ook een identiteitsbewijs, maar hierop staan geen gegevens over uw nationaliteit en verblijfsstatus. Hierdoor is een rijbewijs niet altijd bruikbaar om u te identificeren.
Met een Nederlandse identiteitskaart – of ID-kaart of ID-bewijs – toont u aan wie u bent. U kunt met een ID-kaart ook reizen naar de meeste Europese landen. Een paspoort is een identiteitsbewijs en reisdocument, waarmee u wereldwijd kunt reizen. Een geldig rijbewijs heeft u nodig als u in Nederland met een bromfiets, auto, vrachtwagen of ander motorvoertuig de openbare weg op wilt.
Een paspoort, ID-kaart of rijbewijs vraagt u aan in de gemeente waar u ingeschreven staat. Als uw paspoort, ID-kaart of rijbewijs verlopen is, moet u dit document opnieuw aanvragen. Hiervoor moet u naar een loket van de gemeente gaan.
De ombudsman krijgt regelmatig klachten over het aanvragen van paspoorten, ID-kaarten of rijbewijzen. Als iemand zijn paspoort kwijt is, bijvoorbeeld omdat het is gestolen, wil diegene natuurlijk snel een nieuw paspoort. Soms is het moeilijk om snel een afspraak te maken. Soms weigert de gemeente een verloren paspoort te vervangen maar legt ze niet uit waarom.
Bent u het niet eens met hoe de gemeente u bij de aanvraag van een Nederlandse identiteitskaart of paspoort behandelt? Dien dan eerst een klacht in bij uw gemeente. Helpt dit niet of duurt het te lang? Kom dan naar de ombudsman. Bel 0800 0802, stuur de ombudsman een e-mail of dien uw klacht online in.