Inlichtingenplicht
Iedereen die een bijstandsuitkering heeft, moet alles wat van invloed zou kunnen zijn op het recht op die uitkering melden bij de gemeente. Dat was zo in de oude Wet werk en bijstand en dat is nog steeds zo in de Participatiewet die per 1 januari 2015 in werking is getreden.Dat betekent dat als een bijstandsgerechtigde inkomsten heeft, hij dit onmiddellijk moet melden. Het gaat over inkomsten uit arbeid, stage, vermogen, verhuur, onderverhuur, kostgangers, sociale zekerheidsuitkeringen en (voorlopige) teruggaven belasting. Het blijkt dat dit ook kan gelden voor inkomsten uit koop en verkoop bijvoorbeeld via Marktplaats.
Marktplaats
Op 3 maart 2015 komt mevrouw K. op het spreekuur. Zij vertelt dat zij een uitnodiging van Werk en Inkomen kreeg voor een gesprek over ‘de rechtmatigheid van haar uitkering’ en dat zij van alle in bezit zijnde bankrekeningen een bankafschrift van de laatste 12 maanden moest meebrengen. Zij vergat de afschriften van haar Paypalrekening mee te nemen. Haar uitkering werd hierna onmiddellijk opgeschort. Mevrouw K. kreeg tijd om de kopieën van de Paypalrekening alsnog aan de gemeente te laten zien, maar de opschorting werd niet ingetrokken. Mevrouw K. weet niet waar ze aan toe is. Zij dient daarom een klacht in bij de ombudsman en stuurt alle Paypal-afschriften mee.
De ombudsman schrijft de gemeente een brief waarbij hij de afschriften van de Paypal-rekening voegt. Hij vraagt de gemeente mevrouw K. te informeren over de stand van zaken met betrekking tot haar bijstandsuitkering en over wat er gaat gebeuren.
Werk en Inkomen laat weten dat mevrouw K. “structureel” goederen te koop aanbiedt op Marktplaats en dat zij dat niet heeft gemeld aan Werk en Inkomen. Daarom kan Werk en Inkomen haar recht op bijstand niet vaststellen en besluit de gemeente haar uitkering beëindigen. Ook vordert de gemeente in een besluit de uitkering over meer dan een jaar terug.
Mevrouw K. zegt dat zij niet wist dat zij de bedragen die zij ontvangt voor de verkoop van boeken en cd’s, via Marktplaats ook als inkomsten aan de gemeente op moet geven. Ze zet soms privé-spulletjes, die ze al had toen ze in de bijstand kwam, op Marktplaats te koop, maar het gaat nooit om grote bedragen, zegt zij. Op het Paypal-afschrift staan alleen kleine bedragen. Werk en Inkomen schrijft dat verkopen via Marktplaats vaak contant gaan en dat daarom niet vast te stellen is, hoeveel mevrouw K. heeft verdiend.
Mevrouw K. krijgt duidelijkheid van de gemeente, maar niet zoals zij had gehoopt. Nu er een officieel besluit ligt waartegen mevrouw K. bezwaar kan maken bij de bezwaarschriftencommissie, verwijst de ombudsman mevrouw K. naar het Juridisch Loket.